Bir köpek sahibi olmak için hazır olup olmadığınızı ve hazırsanız bu köpeği seçerken tercihinizi belirleyecek olan kriterler vardır;
1) Önce ne amaçla köpek istediğinizi düşünmelisiniz, köpeği araştırmaya başlamadan önce amacınızı gözden geçirmelisiniz:
ideal durum bir köpekle birlikte yaşamak isteğidir. bir arkadaş olarak köpek seçmektir. Yanlış anlaşılmasın bu yalnızlığa çözüm bulmak olmamalıdır. Tam tersi siz bir köpeğe arkadaş olabilir onu köpek olarak bilip kabul edebilir. Ona dost olabilir misiniz? Asla sadece şunlar için köpek almayın:
a) Güzelliği ve görünüşü
(Birçok kereler bir köpek istediği zaman önce cinsini söyleyen insanların neden o cins sorusuna “çünkü çok güzel” cevabını verdiklerine şahit olmuş biri olarak yapılabilecek daha büyük bir hata olmadığını söylemek isterim)
b) Güçlü ve saldırgan oluşu
c) Şirinliği ve çocuklarınız için iyi bir hediye oluşu
2) Kendi özelliklerinizi tekrar gözden geçirmelisiniz:
Gerçekte nasıl birisiniz? Nelerden hoşlanırsınız? Atletik misiniz? Açık hava sporları hoşunuza gider mi? Sosyal olarak aktif ya da yoğun çalışan, nadiren evde oturan biri misiniz? Tam düzenini kuramamış sık sık iş değiştiren biri misiniz? Kişilik özellikleriniz sahip olmak istediğiniz köpekle ne kadar örtüşüyor?
3) Aile ve çevresel özellikler:
Evli misiniz? Eşinizi köpek istiyor mu? Çocuklarınız var mı? Apartmanda mi oturuyorsunuz? Bahçeniz var mi? Yakın mesafede başka insanlar yaşıyor mu?
Ancak bu sorulara dürüst bir cevap verdikten sonra yaşamınızdaki uyumu ve karşılıklı olarak her ikinizin de ihtiyaçları açısından diğer amaçlar da araştırılabilir. Bütün bunların cevaplarını tekrar gözden geçirdikten sonra önce alınacak yavrunun cinsine dikkat edilmelidir. aslında bu işin en zevkli yanlarından biridir. Bunun için internette yapacağınız bir arama bile yeterli olabilecektir:
a) Unutmamalısınız ki ister safkan isterse de melez olsun her köpeğin farklı enerji düzeyi, karakteri ve fiziksel özellikleri vardır. Yakın ırklar olan boxer, bulldog ya da bullmastif arasında bile belirgin davranış farkları vardır. Doğru seçim yapabilmenin köpek sahibi olmada her şeyden önce önemi vardır vardır.
Örneğin; bir bekçi köpeği , yakın koruma, ev köpeği veya av köpeği seçmek için amaçlarınız tam belirlenmiş olmalıdır. Diyelim ki bir bekçi köpeği alacaksınız ve rotweiler’a karar verdiniz. Rotweiler bahçe içinde bir evde daha uygundur. Yapısı biraz daha agresif olup iyi bir eğitim alması gerekir. Köpeğiniz de amaç koruma olduğu için bu yönde eğitmeniz ve aranızdaki dostluğun sıkı bağlarla bağlanması gerekmektedir. Köpeğinizi günde en az iki saat dolaştırmanız ve ona vakit ayırabilmeniz gerekir. Köpeği alırken bütün bunları iyi bilmeniz gerekir. Aksi halde örneğin çocuklarla geçimsiz bir dobermanı çocuklu bir eve adapte etmenin tehlikeleri ve zorlukları ile mücadele etmek zorunda kalabilirsiniz. Köpek yavrularının alındığının daha üçüncü haftası iade edilmesinin en önemli sebeplerinden biri budur.
b) Yavruda temizliğe ve sağlıklı olmasına, anne sütünü tam anlamıyla emip aşılarının yapılmış olmasına ve anne, babasını görmeye özen göstermelisiniz. Seçtiğiniz yavru veteriner kontrolünden geçmiş, anne, babası bilinen , aşıları ve parazit tedavisi yapılmış, sağlıklı bir yavru olmalıdır.
c) Türkiye’de bu işi para kaynağı olmaktan ziyade görmeyen bazı insafsızların son derece kötü koşullar altında ürettikleri yavrular satışa sunulmak üzere kutular içerisinde otobüs bagajlarında kargo edilmektedir.Bazı yerlerde doğu bloku ülkelerinden gelen köpekler, aşıları yapılmış görünen veya hastalık saklayan aşılarla getirilen yavrular, satışa sunulmaktadır. Bu yavrular yine bomboş ve soğuk petshop vitrinlerinde günlerce küçücük bir bölmede hapsedilir. Bazen da anne sütünü tam alamamış, gelişmemiş bu yavrular ya yolda ya da gelince sahibinde ölür . Böyle bir durumda karşınızda muhatap alacağınız insan bulamazsınız. Bulsanız da zaten bir başka köpek istemezsiniz. Bir çok satıcı 20 günlük garantilerle köpeği satıp parasını almaya bakmakta, zaten aşıyla hastalığı gizleyen köpek elinize geçip, 7-8 gün zarfında ölmektedir. Bu nedenle; asla pet shoptan köpek almayınız.
d) Köpeklerde önemli bir faktör de dişi ya da erkek seçimidir. Dişiler erkeklere göre daha uyumlu, sahibine sadık ve bağlıdır. Dişiler yılda iki kez regl olurlar, akıntıları ev içerisinde rahatsızlık verebilir. Bu dönemde dişi köpek utangaçlık ve kaçma eğilimi gösterebilir. Erkekleri kendisine çeker ve çiftleşme taleplerini geri çevirmez. Fakat köpeğinizi en fazla 3 hafta süre içerisinde korur iseniz bu tür kazalar önlenir. Dahası bir batın yavru doğurduktan sonra basit bir operasyonla kısırlaştırılabilir. Regl ve istenmeyen gebelikle ilgili riskleri tamamen ortadan kaldıran bu durum meme ve rahim kanserinin önlenmesi için de aslında elzemdir.
Erkekler daha aktif , daha saldırgan ve dikkatsiz olurlar. Yıl boyunca çiftleşmeye ve dişi gördüğünde sizden kaçmaya eğilimlidir. Dişiyi görünce sahibini görmeyebilir. Dişiyi ya da erkeği eğitirken profesyonel danışma almanız iyi olabilir.
e) Tüm sorulara yanıt buldunuz ve karşınızda birbirine benzeyen yavrularla dolu bir batım var ve siz hangisinin sizin için en uygun yavru olduğunu karar vermekte zorlanıyorsunuz. Aşağıdaki davranış tipleri yavrunun gelecekteki karakteri ile ilgili ipuçları verebilir:
- Seslenildiğinde kuyruk havada hevesle gelen, ayak altına dolaşan, atlayıp elinizi ısırmaya başlayan, sırt üstü yuvarladığınızda veya karnının altından dengeleyerek yerden ayaklarını kestiğinizde ve öyle tutmaya çalıştığınızda şiddetle mücadele eden , hırlayıp ısırmaya çalışan, okşayıp yüzünüzü yaklaştırdığınızda atlayıp pati atan ve hırlayıp ısırmaya çalışan, bir nesne fırlatıldığında nesneyi takip eden ve onu yerden alan, nesneye ip bağlayıp yerde yavrunun önünde sağdan sola sürüyünce saldırıp ısıran, sert bir sese (örneğin metal bir kaşık ile tencere ile çıkarılan) doğru yürüyüp havlayan, sözel olarak onu cesaretlendirerek kalkıp ondan uzaklaşınca kuyruk havada hevesle gelip ısırmaya başlayan, bir nesneyi tehditkar biçimde yavrunun yüzüne doğru dik tutunca şaşırmadan kuyruk havada ona doğru yürüyüp ısırmaya çalışan bir yavru çok özel bir eğitim gerektiren saldırgan eğilimleri olan dominant bir yavrudur.
- Yukarıdaki etkilere kuyruk havada hevesle gelerek pati atıp ellerinizi yalayan, kuyruk havada hevesle gelerek ayak altına dolanan, nesneyi takip edip üzerinde duran ama geri getirmeyen, sesin yerini tespit edip ona doğru yürüyen, mücadele eden bir yavru ısırmaya provoke edilebilecek dominant ve kendine güvenen bir yavrudur. Tecrübeli bir eğitmenle bu tür bir yavru iyi bir iş köpeği olabilir. Kolay bir aile köpeği olmasını beklemeyin.
- Tepkileri hevesli, kuyruğu havada, önce mücadele edip sakinleşip göz kontağı kuran, sokulup yalamaya çalışan, nesneyi takip edip alıp geri getiren, sesin yerini tespit edip merak gösteren, o yöne bakan. Karnının altından dengeleyerek yerden ayaklarını kestiğinizde ve öyle tutmaya çalıştığınızda mücadele etmeden, kuyruk sallayarak sakince duran, bir nesneyi tehditkar biçimde yavrunun yüzüne doğru dik tutunca biraz şaşıran ve incelemek için ona doğru yürüyen bir yavru aktif ve dışa dönük bir köpek olacaktır. Bu karakterde bir yavrunun ilk defa köpek sahibi olacak bir aile için fazla aktif olabileceği dikkate alınmalıdır.
- Kuyruk aşağıda gelen. Mücadele etmeyen, sakin, sessizce oturup okşamaları kabul edip elinizi yalayan, nesneyi takip edip onsuz size geri dönen, sesin yerini tespit edip tepki vermeyen, tehditkar biçimde yavrunun yüzüne doğru dik tutulan nesneye biraz şaşırıp meraklı görünen ama hareket etmeyen, ayaklarını kestiğinizde ve öyle tutmaya çalıştığınızda mücadele etmeden kuyruk aşağıda sakince duran bir yavru, bir aile ortamında dengeli ve güvenilir bir köpek olmaya daha fazla yatkın bir yavrudur.
- Kuyruğu aşağıda , sırt üstü devirdiğiniz de göz kontağından kaçınan , ilgisi sınırlı, etkilere şaşırıp kendini toplayamayıp kuyruk aşağıda uzaklaşan, kaçıp saklanan kendine güveni nispeten daha düşük bir yavru belki de çocuksuz yaşlı bir ailenin yanında daha sakin bir ev için daha uygun olacaktır.
- Tepkilere uzak duran, nesneleri takip etmeyen, görmezden gelen hiç merak göstermeyen, sırt üstü yuvarladığınızda veya karnının altından dengeleyerek yerden ayaklarını kestiğinizde ve öyle tutmaya çalıştığınızda mücadele etmeden,arka bacakları ve kuyruğu kasılmış vaziyette dönüp kalan bir yavru insanlara ilgi göstermeyen çok fazla şizoid bir yavrudur. Bu genellikle ırkla (spitz ırkları ve tazılar gibi) ilgili bir durumdur. bu yavru insanlara karşı fazla duygularını belli eden bir köpeğe dönüşmeyecektir. Ancak korkak olduğu ölçüde bu korkusu ileride bir kötü huya, ısırma veya saldırganlığa da dönüşebilir.
